
สุรพล โทณะวณิก ผู้ปลุกชีวิตบทเพลงไทยสากลสู่ตำนาน
สุรพล โทณะวณิก (7 พฤษภาคม 2469 – 19 มิถุนายน 2568) คือบุคคลสำคัญของวงการเพลงไทยสากล นักประพันธ์เพลง นักเขียน นักข่าว และผู้กำกับภาพยนตร์ที่ฝากผลงานไว้อย่างยาวนาน ด้วยความสามารถรอบด้านและผลงานคุณภาพระดับแผ่นเสียงทองคำ สุรพลได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (เพลงไทยสากล-ประพันธ์) ประจำปี 2540 โดยผลงานที่สร้างชื่อมากที่สุดคือเพลง “ใครหนอ” และ “ยามรัก” ซึ่งประพันธ์ร่วมกับครูเอื้อ สุนทรสนาน
ชีวิตวัยเยาว์จากเด็กเร่ร่อนสู่ครูเพลงของชาติ
สุรพลเกิดในกรุงเทพมหานคร เป็นบุตรของขุนประทนต์คดี (หลี โทณะวณิก) และนางน้อย โทณะวณิก เขาสูญเสียมารดาตั้งแต่อายุ 6 ปี และใช้ชีวิตเร่ร่อนจนกระทั่งอายุ 13 ปี ได้ติดตามพระครูคุณรสศิริขันธ์ ไปอยู่ที่สุรินทร์ก่อนจะกลับมาเรียนและใช้ชีวิตในกรุงเทพฯ
สรุปข่าว
สุรพล โทณะวณิก ผู้ปลุกชีวิตบทเพลงไทยสากลสู่ตำนาน
สุรพล โทณะวณิก (7 พฤษภาคม 2469 – 19 มิถุนายน 2568) คือบุคคลสำคัญของวงการเพลงไทยสากล นักประพันธ์เพลง นักเขียน นักข่าว และผู้กำกับภาพยนตร์ที่ฝากผลงานไว้อย่างยาวนาน ด้วยความสามารถรอบด้านและผลงานคุณภาพระดับแผ่นเสียงทองคำ สุรพลได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (เพลงไทยสากล-ประพันธ์) ประจำปี 2540 โดยผลงานที่สร้างชื่อมากที่สุดคือเพลง “ใครหนอ” และ “ยามรัก” ซึ่งประพันธ์ร่วมกับครูเอื้อ สุนทรสนาน
ชีวิตวัยเยาว์จากเด็กเร่ร่อนสู่ครูเพลงของชาติ
สุรพลเกิดในกรุงเทพมหานคร เป็นบุตรของขุนประทนต์คดี (หลี โทณะวณิก) และนางน้อย โทณะวณิก เขาสูญเสียมารดาตั้งแต่อายุ 6 ปี และใช้ชีวิตเร่ร่อนจนกระทั่งอายุ 13 ปี ได้ติดตามพระครูคุณรสศิริขันธ์ ไปอยู่ที่สุรินทร์ก่อนจะกลับมาเรียนและใช้ชีวิตในกรุงเทพฯ
เส้นทางสู่วงการเพลง และวงการสื่อ
ในปี 2492 สุรพลเริ่มต้นเส้นทางในวงการบันเทิงจากโรงละครเวิ้งนาครเขษม ต่อมาได้ร่วมงานกับนักเขียนระดับตำนาน เช่น สุวัฒน์ วรดิลก และศักดิ์เกษม หุตาคม พร้อมกับเขียนเรื่องสั้นและทำงานข่าวให้กับนิตยสารชื่อดังหลายฉบับ เช่น “เพลินจิต” และ “วันอาทิตย์”
ผลงานเพลงที่เป็นตำนาน
สุรพลเริ่มประพันธ์เพลงในปี 2495 ผลงานเด่นที่ยังอยู่ในความทรงจำคนไทย ได้แก่
• “ใครหนอ” (ขับร้องโดย สวลี ผกาพันธุ์)
• “ยามรัก” (ประพันธ์ร่วมกับ เอื้อ สุนทรสนาน)
• “ฟ้ามิอาจกั้น”, “รักไม่รู้ดับ”, “แม่เนื้ออุ่น”
• เพลงยุคหลังอย่าง “ลมรัก”, “อยากลืมกลับจำ” ขับร้องโดยเดอะฮอตเปปเปอร์ซิงเกอร์
ผลงานของเขาได้รับรางวัลแผ่นเสียงทองคำหลายครั้ง และได้รับพระราชทานรางวัลจากในหลวงรัชกาลที่ 9 อีกด้วย
ก้าวสู่แวดวงภาพยนตร์
สุรพลยังเป็นผู้กำกับภาพยนตร์ เช่น
• ไอ้แกละเพื่อนรัก (2515)
• อีหนู หรือ 13 สาว 11 บริสุทธิ์ (2516)
รวมถึงแต่งเพลงประกอบภาพยนตร์ไทยคลาสสิกกว่า 60 เรื่อง เช่น “สุดหล้าฟ้าเขียว”, “เงิน เงิน เงิน”, “เพชรตัดเพชร” และ “เขาชื่อกานต์”
คอนเสิร์ตและเกียรติยศ
ผลงานของสุรพลได้รับการรำลึกผ่านคอนเสิร์ตหลายครั้ง เช่น
• คอนเสิร์ต “วันดวลเพลง” (2541)
• คอนเสิร์ต “ใครหนอ 2 สุรพล โทณะวณิก” (2552)
• คอนเสิร์ต “เพื่อครู” (2563)
และในปี 2553 ยังได้รับรางวัลเกียรติยศจากกรมศิลปากรในโครงการ “เพชรในเพลง”
บทเพลงข้ามยุค
นอกจากเพลงอมตะแล้ว สุรพลยังเขียนเพลงที่นำมาขับร้องใหม่ในหลายยุค เช่น
• “บัวน้อยคอยรัก” (ขับร้องใหม่โดย แกรนด์เอ็กซ์)
• “โอ้รัก” (นำมาร้องใหม่โดยวงคีรีบูน)
รวมถึงเพลงฮิตอย่าง “ปะป๊า มาม้า”, “ถามเจ๊”, “อร่อยไปเลย” (ใช้นามปากกา “อารี อุไร”)
สุรพล โทณะวณิก คือหนึ่งในศิลปินแห่งชาติที่มีผลงานทรงคุณค่ายิ่งต่อวงการเพลงและวงการบันเทิงไทย ไม่เพียงแค่สร้างเสียงเพลงไพเราะให้คนไทยได้ฟังตลอดหลายทศวรรษ แต่ยังมีบทบาทในสื่อ วรรณกรรม และภาพยนตร์ ด้วยผลงานที่ยังคงอยู่ในความทรงจำของคนไทยหลายรุ่น

- เปิดคลิป “อาจารย์เฉลิมชัย” ประกาศลาออกจากตำแหน่งศิลปินแห่งชาติ
- ฝน ธนสุนทร-หนึ่ง จักรวาล ร่วมอาลัยราชินีเพลงลูกทุ่ง ผ่องศรี วรนุช
- ดีเจดังน้ำท่วมปาก! แต่ขอพูดความจริง อาการ แม่ผ่องศรี วรนุช น้ำหนักลดฮวบเหลือไม่ถึง20กก.
- พระราชทานเพลิงศพ ฉลอง ภักดีวิจิตร ครอบครัวคนบันเทิงร่วมส่ง "เจ้าพ่อหนังแอ๊กชั่น" สู่สุขติ
- เพชรา เชาวราษฎร์ ทำบุญวันเกิด 82 ปี แหวนแหวน ร่วมกราบอวยพรคุณยาย
- เปิดประวัติชีวิตและผลงาน “ร.ต.สันติ ลุนเผ่” ศิลปินแห่งชาติ
- สันติ ลุนเผ่ ศิลปินแห่งชาติ เสียชีวิตแล้ว ผู้ขับร้องเพลงคุ้นหู "หนักแผ่นดิน-ความฝันอันสูงสุด"
ที่มาข้อมูล : TNN
ที่มารูปภาพ : สุรพล โทณะวณิก
บรรณาธิการออนไลน์
