"โรคฝีดาษลิง" กับ "โรคเริม" การแพร่เชื้อ อาการ แตกต่างกันอย่างไร?

โรคฝีดาษวานร หรือ "ฝีดาษลิง" โรคนี้สามารถหายได้เองในระยะ 2-4 สัปดาห์ โดยให้ยารักษาตามอาการ และไม่ได้ติดต่อกันได้ง่ายๆ ความเสี่ยงที่จะติดโรคนั้น ส่วนใหญ่มาจากการสัมผัสรอยโรคผิวหนัง เช่น ผื่น ตุ่มหนอง สารคัดหลั่ง หรือสัมผัสใกล้ชิดมากๆ กับผู้ป่วย หรือบาดแผลของผู้ป่วย 

รวมทั้งการติดต่อผ่านทางละอองทางเดินหายใจจากการอยู่ใกล้ชิดกับผู้ป่วย เช่น หน้าแนบหน้า ด้านการป้องกันควบคุมโรค องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ใช้วัคซีนป้องกันโรคในกลุ่มที่จำเป็น เช่น บุคลากรทางการแพทย์ด่านหน้า ซึ่งสิ่งที่สำคัญอันดับแรก คือ การป้องกันโรคโดยไม่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย งดเพศสัมพันธ์กับคนแปลกหน้า หรือไม่ใช้สิ่งของร่วมกับผู้อื่น และล้างมือบ่อยๆ เพื่อป้องกันติดเชื้อจะเป็นการดีที่สุด 

ขณะที่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ได้เปิดเผยความแตกต่างระหว่าง โรค "ฝีดาษลิง" และ โรค "เริม" ดังนี้

โรคฝีดาษลิง 

เชื้อก่อโรค

Pox virus

การติดต่อ

- การสัมผัสสารคัดหลั่ง รอยโรค และละอองฝอยจากทางเดินหายใจ

- ติดต่อจากสัตว์สู่มนุษย์

- ติดต่อจากมนุษย์สู่มนุษย์

ระยะฟักตัว

- ภายใน 7 - 21 วัน

อาการนำ

- ไข้ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อปวดศีรษะ อ่อนเพลีย ปวดหลัง ต่อมน้ำเหลืองโต

อาการแสดงทางผิวหนัง

- แผลในปาก ตามด้วยผื่นแดง ตุ่มแดง ตุ่มน้ำ โดยตุ่มน้ำอาจมีรอยบุ๋มเล็ก ๆ ตรงกลางและกลายเป็นตุ่มหนอง แล้วจึงตกสะเก็ด

- รอยโรคจะอยู่ในระยะเดียวกัน

การรักษา

- แบบประคับประคองและรักษา ตามอาการ ยาต้านไวรัส tecovirimat (อยู่ระหว่างการศึกษา)

โรคเริม

เชื้อก่อโรค

Herpes simplex virus

การติดต่อ

- การสัมผัสสารคัดหลั่ง รอยโรค การติดต่อทางเพศสัมพันธ์

- ติดต่อจากมนุษย์สู่มนุษย์

ระยะฟักตัว

-ภายใน 3-7 วัน

อาการนำ

- อาการเจ็บ ปวดแสบร้อน คันบนตำแหน่งที่จะเกิดรอยโรค ปวดเมื่อยเนื้อตัว เบื่ออาหาร อาจมีไข้ ปวดศีรศะ ต่อมน้ำเหลืองโตบางราย

อาการแสดงทางผิวหนัง

- ตุ่มแดง และตุ่มน้ำที่เจ็บบนพื้นแดง อาจจะมีรอยบุ๋มเล็กๆ ตรงกลาง ต่อมากลายเป็นตุ่มหนองและแผลหรือแปลถลอกตกสะเก็ด

- รอยโรคจะอยู่รวมกันเป็นกลุ่มไม่กระจายตัว

การรักษา

- รักษาตามอาการร่วมกับยาต้านไวรัส เช่น acyclovir , famciclovir , valacyclovir

ข้อมูลจาก กรมควบคุมโรค

ภาพจาก แฟ้มภาพ AFP , RAMA Channel