"โรคหลอดเลือดสมอง" เกิดจากสาเหตุใด-มีอาการอย่างไร-ใครมีความเสี่ยง

"โรคหลอดเลือดสมอง" เกิดจากสาเหตุใด-อันตรายมาแค่ไหน? หากเริ่มป่วยมีอาการอย่างไร-ใครมีความเสี่ยง

สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ - สพฉ.1669 เปิดข้อมูล เกี่ยวกับ โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke, Cerebrovascular Disease) 

โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke, Cerebrovascular Disease)  

คือ ภาวะที่สมองขาดออกซิเจนไปเลี้ยง เนื่องจากความผิดปกติของหลอดเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง ส่งผลให้เนื้อเยื่อสมองถูกทำลาย เลือดไปเลี้ยงเซลล์สมองไม่ได้หรือไม่สะดวก โรคหลอดเลือดสมอง เป็นโรคทางระบบประสาทที่มีความรุนแรง ทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิตและเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ง่าย ปัจจุบัน เป็นโรคที่พบบ่อยในวัยผู้ใหญ่และผู้สูงอายุ ภาวะผิดปกติของหลอดเลือดในสมอง แบ่งเป็น 2 กลุ่มหลัก คือ

1.กลุ่มที่สมองขาดเลือด 

ประมาณ 80-90% เป็นภาวะที่ไม่มีเลือดไปเลี้ยงสมอง ซึ่งอาจเกิดจากภาวะหลอดเลือดอุดตันหรือภาวะหลอดเลือดตีบ

2.กลุ่มที่มีเลือดออกในสมอง

ประมาณ 15-20% เป็นภาวะที่มีเลือดออกในสมอง ซึ่งเกิดจากการฉีกขาดของหลอดเลือดเล็กๆ ที่หลายคนเรียกว่า หลอดเลือดฝอยฉีกขาด

และอีกประมาณ 5% เป็นลักษณะของหลอดเลือดโป่งพองแล้วมันแตก อันนี้ อัตราการเสียชีวิตค่อนข้างสูง

สาเหตุของภาวะผิดปกติของหลอดเลือดในสมอง

สาเหตุของภาวะผิดปกติของหลอดเลือดในสมอง จากการศึกษาในประเทศไทยพบว่า ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการ เกิดโรคหลอดเลือดสมองในวัยผู้ใหญ่ที่สามารถปรับเปลี่ยนได้ ได้แก่ เคยเป็นโรคหลอดเลือดสมองขาดเลือดชั่วคราว ภาวะความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ เบาหวาน ภาวะไขมันในเลือดสูง การสูบบุรี่ ภาวะอ้วน การขาดการออกกำลังกาย เป็นต้น

อาการของหลอดเลือดในสมอง 

โดยหลักการคัดกรองตามหลัก BEFAST จะมีลักษณะอาการสำคัญ ดังนี้

B = Balance การทรงตัวผิดปกติ เดินทรงตัวไม่ได้ บ้านหมุนทันทีทันใด

E = Eyes การมองเห็นไม่ชัดทันทีทันใด โดยเฉพาะตาข้างเดียว เห็นภาพซ้อน ตาเหล่

F = Face ชาที่ใบหน้า หน้าเบี้ยว ปากเบี้ยว

A = Arms แขน ขาอ่อนแรงทันทีทันใด

S = Speech พูดไม่ชัด พูดลำบาก พูดจาสับสนทันทีทันใด

T = Time ระยะเวลาที่เกิดอาการ

ถ้ามีอาการ 1 ใน 3 อย่าง มีโอกาสเป็นโรคหลอดเลือดสมองประมาณ 72% แต่ถ้ามีอาการแสดงทั้ง 3 อย่าง จะมีโอกาสเป็น โรคหลอดเลือดสมองมากกว่า 85% ให้รีบ โทร 1669 เพื่อรีบนำตัวผู้ป่วยส่งโรงพยาบาล

โรคหลอดเลือดสมอง ทำให้เกิดอาการผิดปกติของระบบ ประสาทแบบค่อยเป็นค่อยไปและทวีความรุนแรงขึ้น อาการของโรคหลอดเลือดสมองขึ้นกับตำแหน่งของสมองที่ขาดเลือด หากเกิดอาการหลอดเลือดแตกจะแสดงอาการทันที ร่วมกับอาการปวดหัวรุนแรง อาเจียน หมดสติหรือมีอาการชัก สำหรับอาการฉุกเฉินจะตรวจพบได้ ในขั้นต้นของการประเมินสภาวะของผู้ป่วย เช่น มีกล้ามเนื้อใบหน้าและแขนขาอ่อนแรง การรักษาที่รวดเร็วถือเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด ผู้ป่วยต้องได้รับการรักษาภายในระยะเวลา 4.5 ชั่วโมง เพราะยิ่งปล่อยไว้จะทำให้สมองเกิดความเสียหายมากขึ้น เสี่ยงต่อความพิการและเสียชีวิต

ข้อมูลจาก สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ -สพฉ.1669

ภาพจาก AFP