ญี่ปุ่นเตรียมส่งดาวเทียม XRISM ศึกษารังสีเอ็กซ์ในอวกาศ

ในวันที่ 23 สิงหาคม 2023 นี้ องค์การอวกาศญี่ปุ่น (JAXA) จะทำการส่งดาวเทียมเอ็กซ์ริซึม (XRISM) จากศูนย์อวกาศทาเนงาชิมะ (Tanegashima Space Center) ในประเทศญี่ปุ่น ซึ่งเป็นความร่วมมือกับนาซา (NASA) เพื่อแยกแสงพลังงานสูงออกเป็นแถบสีรุ้ง ซึ่งสามารถช่วยให้ระบุวัตถุต่าง ๆ ในอวกาศได้

ริชาร์ด เคลลีย์ (Richard Kelley) หัวหน้าทีมวิจัยของภารกิจเอ็กซ์ริซึมของนาซา กล่าวว่า “ดาวเทียมจะทำให้เรามองเห็นวัตถุที่มีพลังมากที่สุดในจักรวาลบางส่วน รวมถึงหลุมดำ, กระจุกกาแลคซีและผลที่ตามมาจากการระเบิดของดาวฤกษ์”

รวบรวมรังสีเอ็กซ์ (X) จากแหล่งกำเนิดในจักรวาล 

โดยดาวเทียมจะรวบรวมรังสีเอกซ์หลายพันหรือหลายล้านจากแหล่งกำเนิดในจักรวาล ซึ่งจะทำการตรวจจับรังสีเอ็กซ์ที่ 400 - 12,000 อิเล็กตรอนโวลต์ เพื่อวัดสเปกตรัมความละเอียดสูงของวัตถุ ซึ่งก็คือการวัดความเข้มของแสงในช่วงพลังงานต่าง ๆ และใช้ปริซึม เพื่อจำแนกรังสีเอ็กซ์ให้ออกมาอยู่ในแถบสีรุ้ง สำหรับระบุความถี่และพลังงานของรังสีเอ็กซ์ที่ได้รับ ซึ่งจะช่วยให้นักดาราศาสตร์สามารถระบุได้ว่าวัตถุแต่ละวัตถุในอวกาศ ปลดปล่อยพลังงานออกมาเท่าใด

นอกจากนี้ ดาวเทียมจะวัดการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิเล็กน้อยที่เกิดขึ้นเมื่อรังสีเอ็กซ์กระทบกับเครื่องตรวจจับขนาด 6X6 พิกเซล ซึ่งระหว่างการทำงาน เครื่องตรวจจับจะต้องรักษาอุณหภูมิไว้ประมาณ -460 องศาฟาเรนไฮต์ หรือ -270 องศาเซลเซียส จึงจะต้องมีการติดตั้งภาชนะบรรจุฮีเลียมเหลวเอาไว้เพื่อรักษาอุณหภูมิของเครื่องตรวจจับไม่ให้สูงเกินไป เนื่องจากฮีเลียมเหลวมีอุณหภูมิเย็นจัด

ข้อมูลเชิงลึกของดาวนิวตรอนและหลุมดำ 

“ภารกิจนี้จะให้ข้อมูลเชิงลึกแก่เราเกี่ยวกับสถานที่ที่ยากที่สุดในการศึกษา เช่น โครงสร้างภายในของดาวนิวตรอนและไอพ่นของอนุภาคความเร็วใกล้แสงที่ขับเคลื่อนโดยหลุมดำในดาราจักร” - ไบรอัน วิลเลียมส์ (Brian Williams) นักวิทยาศาสตร์โครงการเอ็กซ์ริซึมของนาซากล่าว

ข้อมูลและภาพจาก NASA