"ควบคุมอารมณ์ไม่ได้" อาจเป็นสัญญาณของ "อาการไบโพลาร์"​

ไบโพลาร์คืออะไร? ไม่ใช่แค่ "อารมณ์ขึ้น-ลง"

โรคไบโพลาร์ คือ ความผิดปกติของอารมณ์ที่ทำให้คนคนหนึ่งเหวี่ยงได้สุด แล้วดิ่งได้ลึก ภายในระยะเวลาอันรวดเร็ว บางช่วงมีพลังมาก มั่นใจเว่อร์ ทำอะไรแบบไม่ยั้งคิด (ภาวะ Mania) แต่พอเปลี่ยนโหมดก็ดิ่งขั้นสุด ไม่อยากทำอะไร รู้สึกไม่มีคุณค่า หรือถึงขั้นคิดสั้น (ภาวะ Depression)

โดยอาการมักเกิดขึ้นเป็นรอบ ๆ ซึ่งถ้าปล่อยไว้โดยไม่รับการรักษา อาจกระทบทั้งเรื่องเรียน งาน ความสัมพันธ์ และการใช้ชีวิตประจำวันอย่างหนัก

สาเหตุเกิดจากอะไร?

โรคไบโพลาร์ไม่ได้เกิดเพราะ “ใจบาง” แต่มีทั้งปัจจัยทางพันธุกรรม เคมีในสมอง และเหตุการณ์กระทบจิตใจ เช่น การสูญเสีย การเจ็บป่วยเรื้อรัง หรือการใช้สารเสพติด

• ถ้ามีคนในครอบครัวเคยเป็น คุณก็มีโอกาสมากขึ้น
• สารเคมีในสมองบางตัว เช่น โดปามีนหรือเซโรโทนิน อาจไม่สมดุล
• ชีวิตเคยเจอเรื่องใหญ่สะเทือนใจ ก็เป็นตัวกระตุ้นได้

วิธีสังเกตตัวเองหรือคนใกล้ตัว

• อารมณ์เปลี่ยนแรงและเร็วผิดปกติ
• นอนไม่หลับแต่ยังมีพลังเกินมนุษย์
• ใช้เงินฟุ่มเฟือยผิดปกติ / พฤติกรรมเสี่ยง
• เศร้าลึก รู้สึกไร้ค่า เบื่อทุกอย่าง
• เคยคิดหรือพูดถึงความตาย

ถ้ามีอาการแบบนี้ติดต่อกันหลายวัน และกระทบชีวิตประจำวัน แนะนำให้พบจิตแพทย์

รักษาได้ไหม? ต้องกินยาไหม?

โรคไบโพลาร์ “รักษาได้” และควบคุมอาการได้ หากเข้ารับการดูแลอย่างเหมาะสม โดยการรักษามักประกอบด้วย

• ยาปรับอารมณ์ หรือยาควบคุมภาวะซึมเศร้า-คึกคัก
• จิตบำบัด เพื่อช่วยให้เข้าใจตัวเอง จัดการความเครียด
• การดูแลจากคนรอบตัว ที่เข้าใจและไม่ตัดสิน

เข้าใจไบโพลาร์ = ช่วยชีวิตคนหนึ่งได้

อย่าตัดสินใครเพราะเขาควบคุมอารมณ์ไม่ได้ แต่อย่าปล่อยผ่านถ้าตัวเองเริ่มรู้สึกว่ามีบางอย่างผิดปกติ เพราะไบโพลาร์ไม่ใช่จุดจบ แต่คือจุดเริ่มต้นของการดูแลใจตัวเองอย่างจริงจัง