ICC ปฏิเสธปล่อยตัว "ดูแตร์เต" ชั่วคราว หลังมีคำร้องเนื่องจากปัญหาสุขภาพ

ดูแตร์เต ซึ่งดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีระหว่างปี 2559-2565 ถูกควบคุมตัวในกรุงมะนิลาเมื่อวันที่ 11 มีนาคม ก่อนจะถูกนำตัวไปยังเรือนจำของไอซีซี ที่เมืองเชเวนินเกิน ใกล้กรุงเฮก เขาปรากฏตัวในการพิจารณาครั้งแรกผ่านวิดีโอ โดยมีอาการอ่อนแรงและแทบไม่พูดอะไร

ข้อกล่าวหาต่อดูแตร์เตเกี่ยวข้องกับการรณรงค์ปราบปรามผู้ค้ายาและผู้เสพยาในช่วงที่เขาดำรงตำแหน่ง ซึ่งกลุ่มสิทธิมนุษยชนระบุว่าทำให้มีผู้เสียชีวิตหลายพันคน

ศาลยังไม่ได้มีคำวินิจฉัยว่า ดูแตร์เตมีสภาพร่างกายและจิตใจเหมาะสมที่จะเข้ารับการพิจารณาคดีหรือไม่ แต่คำวินิจฉัยก่อนหน้านี้ในเดือนตุลาคมได้ปฏิเสธข้อโต้แย้งของฝ่ายจำเลยที่ว่า ไอซีซีไม่มีอำนาจพิจารณาคดีเขาในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติทั้งสามข้อ

หนึ่งในข้อหาดังกล่าวเกี่ยวข้องกับการสังหาร 19 คน ระหว่างปี 2556–2559 ขณะดูแตร์เตดำรงตำแหน่งนายกเทศมนตรีเมืองดาเวา ข้อหาที่สองเกี่ยวข้องกับการสังหารผู้ต้องสงสัยเป็นผู้ค้ายาระดับหัวหน้า 14 คน ในปี 2559-2560 ระหว่างที่เขาเป็นประธานาธิบดี ส่วนข้อหาที่สามเกี่ยวข้องกับการสังหารผู้ต้องสงสัยผู้เสพหรือผู้ค้ายารายเล็กรายน้อยอีก 43 คน

ส่วนผู้สนับสนุนดูแตร์เต หลั่งน้ำตา หลังศาลอาญาระหว่างประเทศปฏิเสธคำอุทธรณ์ขอให้ปล่อยตัวเขาจากการคุมขัง

โอมาร์ ดูแตร์เต หลานชายของเขา กล่าวกับผู้สื่อข่าวหลังคำตัดสินว่า ปู่ของเขาไม่เสี่ยงต่อการหลบหนีและควรได้รับการปล่อยตัว “เขาอายุ 80 ปีแล้ว เขาอาจจะเหลือเวลาอีกสัก 5 หรือ 7 ปี ซึ่งคิดว่ามันดีกว่าถ้าเขาได้ใช้เวลานั้นกับครอบครัว” 

ส่วนในกรุงมะนิลา เมืองหลวงของฟิลิปปินส์ ครอบครัวเหยื่อได้ร่วมชมการพิจารณาคดีพร้อมกัน โดยถือป้ายข้อความว่า “การควบคุมตัวดูแตร์เตคือความปลอดภัยของเรา, ไม่เห็นด้วยกับการปล่อยชั่วคราว” ซึ่งเมื่อมีการอ่านคำตัดสิน บางคนถึงกับกระโดดดีใจและบางคนก็ปรบมือ

หมายจับของ ICC ระบุว่า ดูแตร์เตเป็นผู้จัดตั้ง สนับสนุนเงินทุน และจัดหาอาวุธให้กับหน่วยสังหาร

ตามข้อมูลของตำรวจ มีผู้ต้องสงสัยจำนวน 6,200 คน ถูกสังหารในปฏิบัติการปราบปรามยาเสพติดระหว่างที่ดูแตร์เตดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี

ดูแตร์เตยืนยันมาโดยตลอดว่า เขาสั่งให้ตำรวจยิงเฉพาะในกรณีป้องกันตัวเองเท่านั้น และเขาได้ปกป้องนโยบายปราบปรามยาเสพติดมาตลอดเช่นกัน