เซี่ยงไฮ้เตรียมทะยาน ออกมาตรการดึงดูดเด็กพรสวรรค์ระลอกใหม่ (ตอน 1) โดย ดร.ไพจิตร วิบูลย์ธนสาร

ภาพจาก AFP

 

สำหรับผมแล้ว งานสัมมนาดังกล่าวสะท้อนว่า เซี่ยงไฮ้ เมืองที่เป็นเสมือน “หัวมังกร” ที่ถูกใช้เป็นหนึ่งใน “ห้องรับแขกใหญ่” ในการดึงดูดการลงทุนจากต่างประเทศและใช้เป็นเครื่องยนต์หลักในการพัฒนาจีนในช่วงกว่า 4 ทศวรรษที่ผ่านมา พร้อมและกำลังเตรียมการเพื่อการพุ่งทะยานครั้งใหม่

แน่นอนว่า หลังเหตุการณ์ล็อกดาวน์หลายระลอกในจีน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อกลางปี 2022 ธุรกิจข้ามชาติต่างขู่จะถอนการลงทุนจากจีนกันเป็นจำนวนมาก

แต่ด้วยการทำงานเชิงรุก เซี่ยงไฮ้สามารถพลิกฟื้นความเชื่อมั่นแก่นักลงทุน และพยายามใช้จังหวะโฮกาสนี้ปรับการดำเนินงานให้สอดคล้องกับนโยบาย “การพัฒนาคุณภาพสูง” โดยมุ่งดึงดูดการลงทุนในอุตสาหกรรมแห่งโลกอนาคตระลอกใหม่

สิ่งแรกที่เห็นได้ชัดก็คือ การสนับสนุนให้กิจการต่างชาติได้รับนโยบายพิเศษเฉกเช่นเดียวกับกิจการจีน อาทิ การเก็บอัตราภาษีเงินได้นิติบุคคลที่ 15%

นอกจากการพัฒนาเป็นศูนย์กลางด้านเศรษฐกิจ การค้า นวัตกรรม และแฟชั่นตลอดหลายปีที่ผ่านมาแล้ว เซี่ยงไฮ้ยังตั้งเป้าจะเป็นศูนย์กลางในด้านการเงินและลอจิสติกส์ระหว่างประเทศ รวมทั้งยังตั้องการเป็นพื้นที่รองรับการจัดตั้งศูนย์วิจัยและพัฒนา และสํานักงานใหญ่ของบริษัทข้ามชาติประจำภูมิภาค

ขณะเดียวกัน เซี่ยงไฮ้ก็วางจุดยืนที่ให้ความสำคัญกับการดึงดูดอุตสาหกรรมยุคใหม่มากมาย อาทิ การผลิตอุปกรณ์ไฮเอนด์ แผงวงจรรวม ไบโอเทค แฟชั่น วัสดุใหม่ ดาต้าเซ็นเตอร์ ปัญญาประดิษฐ์ ชีวการแพทย์พลังงานทดแทน และการปกป้องสิ่งแวดล้อม

เราจึงเห็นหลายเขตในเซี่ยงไฮ้ที่ถูกพัฒนาเพื่อรองรับอุตสาหกรรมแห่งโลกอนาคต ตัวอย่างที่เห็นได้ชัดก็ได้แก่ ความรุดหน้าในเขตพิเศษหลินกั่ง (Lingang Special Zone) เขตผู่ตง ด้านซีกตะวันออกเฉียงใต้ของเซี่ยงไฮ้ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา

ภาพจาก AFP

 

ผมจำได้ว่า เมื่อราว 15 ปีก่อน ผมแวะเวียนไปส่องโครงการพัฒนาเขตพิเศษหลินกั่ง และนำเอาข้อมูลโครงการนี้ไปนำเรียนผู้ประกอบการไทยหลายแห่ง เพราะอยากให้เรามีโอกาสหยิบ “ชิ้นปลามัน” ก่อนคนอื่น และอยากเชิญชวนให้ผู้บริหารระดับสูงของกิจการเหล่านั้นแวะไปเยี่ยมชมสถานที่จริง ซึ่งผลปรากฏว่า มีกิจการไทยน้อยมากที่ให้ความสนใจในพื้นที่ดังกล่าว

เซี่ยงไฮ้เดินหน้าก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งอำนวยความสะดวก จัดตั้งหน่วยงานบริการ และโยกกิจการและพนักงานของรัฐ รวมทั้งจูงใจให้ผู้คนเข้าไปอยู่อาศัยในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง

ผ่านมาถึงวันนี้ พิ้นที่ดังกล่าวได้กลายเป็นส่วนหนึ่งเขตการค้าเสรีเซี่ยงไฮ้ และคราคร่ำไปด้วยสำนักงานและโรงงานกิจการขนาดใหญ่ชั้นแนวหน้าของจีนและต่างชาติ ผมมีโอกาสแวะเวียนไปหลินกั่งครั้งใดก็สังเกตเห็นการพัฒนาที่รุดหน้าไปอย่างรวดเร็ว จนไม่เหลือครอบไคลของ “ทุ่งนา” ในอดีตเลย

ยิ่งพยายามดึงดูด FDI ในอุตสาหกรรมยุคใหม่มากเพียงใด การพัฒนาคุณภาพสูงก็ยิ่งมีความจำเป็นมากขึ้นเป็นเงาตามตัว

จากการติดตาม ผมรับทราบว่า เซี่ยงไฮ้เร่งปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานและสิ่งอำนวยความสะดวก การมีห่วงโซ่อุปทานที่ดี การปรับปรุงขั้นตอนและเพิ่มประสิทธิภาพระบบกฎหมายเพื่ออำนวยความสะดวกทางธุรกิจ และการพัฒนากลไกสําหรับข้อพิพาททางกฎหมายขององค์กร รวมทั้งการจัดการบัญชีทุนข้ามพรมแดน การเสริมสร้างนวัตกรรมและคุ้มครองทรัพย์สินทางปัญญา และอื่นๆ มาอย่างต่อเนื่อง

Alex Zhavoronkov ผู้ก่อตั้งและซีอีโอร่วมของ Insilico Medicine บริษัทเทคโนโลยีชีวภาพข้ามชาติที่ก่อตั้งขึ้นในเขตการค้าเสรี ณ เซี่ยงไฮ้เมื่อเดือนมิถุนายน 2019 ให้สัมภาษณ์กับ Shanghai Daily หนังสือพิมพ์ชื่อดังของเซี่ยงไฮ้ไว้อย่างน่าสนใจว่า “หากคุณต้องการใช้ซอฟต์แวร์เพื่อค้นหาการรักษาพยาบาลแบบใหม่ สถานที่ที่ดีสุดก็คือ ประเทศจีน เพราะในช่วง 25 ปีที่ผ่านมา รัฐบาลได้ใช้เงินถึงราว 1 ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ ในการลงทุนและเปิดใช้งานโครงสร้างพื้นฐานทางชีวการแพทย์

ส่งผลให้ชีวการแพทย์เป็นอุตสาหกรรมที่มีประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานและมีคุณภาพสูงเป็นพิเศษ บริษัทฯ สามารถเช่าพื้นที่ห้องปฏิบัติการและจัดหานักวิทยาศาสตร์ที่จะทำงานในห้องปฏิบัติการที่ถูกและดีได้ นอกจากนี้ ความเร็วของจีน “จงกั๋วสู้ตู้” ในการสังเคราะห์และทดสอบเคมี ก็เป็นระดับความเร็วที่บริษัทจะได้รับสูงกว่าที่อื่นมาก ซึ่งทำให้การพัฒนาบริการในด้านนี้รุดหน้าไปอย่างรวดเร็ว

ภาพจาก AFP

 

ห่วงโซ่อุปทานและอุตสาหกรรมที่มีประสิทธิภาพ แข็งแกร่ง และยืดหยุ่นก็เป็นอีกจุดเด่นของเซี่ยงไฮ้ ผู้ประกอบการต่างชาติรายหนึ่งกล่าวไว้ว่า “ฉันสามารถหาพันธมิตรต้นน้ำและปลายน้ำได้อย่างรวดเร็วในเซี่ยงไฮ้และในพื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ําแยงซีเกียง ... เพียงต่อสายโทรศัพท์พูดคุย ซัพพลายเออร์ก็สามารถจะส่งมอบชิ้นส่วนที่ต้องการได้ภายในไม่กี่ชั่วโมง”

ด้วยการสนับสนุนเชิงนโยบายของเซี่ยงไฮ้ที่ยอดเยี่ยม ก็ทำให้การพัฒนาหุ่นยนต์รุดหน้าไปตามเป้าหมาย ซึ่งมีส่วนสำคัญที่สร้างเชื่อมั่นและดึงดูดการลงทุนใหม่ๆ อันนำไปสู่ห่วงโซ่อุปทานที่แข็งแกร่งอย่างรวดเร็ว

Peng Zhihui ผู้ร่วมก่อตั้งและประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายเทคโนโลยีของ Zhiyuan Innovation Technology ที่มีเทคโนโลยีล้ำสมัยด้านพลังงานใหม่ ยังให้ข้อมูลว่า ปัจจุบัน ซัพพลายเออร์ต้นน้ําของผู้ผลิตหุ่นยนต์หลายรายกระจุกตัวในเซี่ยงไฮ้ แถมส่วนใหญ่เป็นกิจการท้องถิ่น ซึ่งมีส่วนให้บริษัทฯ ตัดสินใจลงทุน และใช้เวลาเพียง 6 เดือนก็สามารถเปิดโรงงานได้แล้ว

นอกจากด้านอุปทานแล้ว ศักยภาพทางตลาดของจีนก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญ Li Yifan พร้อมเพื่อนอีก 2 คนตัดสินใจย้ายจากซิลิคอนวัลเลย์ไปเปิด Hesai Technology ผู้พัฒนาเทคโนโลยี LIDAR ที่ใช้ในรถยนต์อัจฉริยะ ในนครเซี่ยงไฮ้ เพราะเล็งเห็นถึงโอกาสทางธุรกิจจากตลาดรถยนต์ไร้คนขับในจีน

ประเด็นสำคัญที่เสริมสร้างความมั่นใจให้แก่บริษัทข้ามชาติ และกิจการขนาดใหญ่ของจีนก็คือ เซี่ยงไฮ้พัฒนาและดึงดูดทรัพยากรมนุษย์เข้ามาในพื้นที่ได้อย่างไร ซึ่งผมขอยกยอดไปคุยกันต่อในตอนหน้า ...

ภาพจาก AFP