อะไรคือ “โพลาร์วอร์เทกซ์”? ตัวการทำหลายประเทศหนาวจัดผิดปกติ

สำหรับปรากฏการณ์ “โพลาร์วอร์เทกซ์” หรือ “ลมวนขั้วโลก” มักจะส่งผลกระทบต่อประเทศที่อยู่ในเขตอบอุ่นเท่านั้น ซึ่งหากแบ่งโลกของเราเป็นเขตภูมิอากาศ จะแบ่งได้ 3 เขต คือเขตร้อน ซึ่งจะเป็นประเทศที่อยู่รอบเขตเส้นศูนย์สูตร อย่างเช่นประเทศไทย อินเดีย รวมถึงประเทศในแถบอเมริกาใต้และแอฟริกาใต้ ส่วนเขตอบอุ่น อย่างเช่น จีน ญี่ปุ่น ยุโรปรวมถึงสหรัฐอเมริกา และเขตหนาวนั้นคือพื้นที่ที่อยู่เหนือและใต้เส้นอาร์คติกเซอร์เคิล ซึ่งจะเป็นพื้นที่ที่ได้รับแสงอาทิตย์ในช่วงฤดูหนาวได้น้อยมาก อย่างเช่นกรีนแลนด์ นอร์เวย์ ฟินแลนด์ เป็นต้น ซึ่งปรากฏการณ์โพลาร์วอร์เท็กซ์นั้นจะเกิดขึ้นกับประเทศที่อยู่ในเขตอบอุ่นเท่านั้น โดยปรากฏการณ์โพลาร์วอร์เท็กซ์เกิดจากความผิดปกติของกระแสลมวนในเขตขั้วโลก โดยกระแสลมบริเวณขั้วโลกเหนือ จะหมุนวนทวนเข็มนาฬิกา และโดยปกติกระแสลมเย็นนั้นจะไม่ค่อยย้วยลงมาด้านล่างเพราะมีกำแพงอากาศที่เรียกว่า Jet stream หรือกระแสลมกรดป้องกันไว้ แต่หากเกิดความผิดปกติของสภาพอากาศในบางช่วง อาจทำให้กำแพง Jet stream อ่อนกำลังลงและลมวนขั้วโลกเลยย้วยลงมาด้านล่างไหลไปถึงหลายประเทศในเขตอบอุ่นนั่นเอง ซึ่งตามปกติหากอุณหภูมิของขั้วโลกเย็นจัด มวลอากาศเย็นมักไม่แผ่ลงมา แต่จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่ออุณหภูมิขั้วโลกอุ่นขึ้นและเย็นน้อยลงเมื่อเทียบกับอุณหภูมิของพื้นที่ด้านล่าง เพราะฉะนั้นนี่ก็เป็นอีกหนึ่งเหตุการณ์ที่บ่งชี้ได้ว่าภาวะโลกร้อนส่งผลกระทบทำให้หลายประเทศเกิดสภาพอากาศสุดขั้วมากมาย แต่สำหรับบ้านเรานั้นปรากฏการณ์โพลาร์วอรเทกซ์จะไม่มีวันเกิดขึ้นเพราะประเทศไทยเป็นประเทศเขตร้อนนั่นเอง