ดัชนีรังสี UV คืออะไร? รู้ไว้ป้องกันผิวไหม้จากแดดฤดูร้อน

ปัจจัยที่มีผลต่อดัชนีรังสี UV

มีหลายปัจจัยที่มีผลต่อการคำนวณดัชนี UV ได้แก่:

• ช่วงเวลาของวัน: รังสี UV แรงที่สุดเมื่อดวงอาทิตย์อยู่สูงสุดบนฟ้า ซึ่งโดยทั่วไปคือระหว่าง 10 โมงเช้าถึง 4 โมงเย็น
• ช่วงเวลาของปี: ฤดูร้อนจะมีระดับ UV สูงกว่าฤดูอื่น
• ละติจูด: พื้นที่ใกล้เส้นศูนย์สูตรจะได้รับรังสี UV เข้มข้นกว่า
• ระดับความสูง: ยิ่งสูงจากระดับน้ำทะเลมาก ยิ่งได้รับรังสี UV มากขึ้น
• ปริมาณโอโซน: ชั้นโอโซนช่วยกรองรังสี UV ดังนั้นถ้าโอโซนบาง ระดับ UV จะสูงขึ้น
• เมฆปกคลุม: เมฆหนาทึบสามารถบังรังสี UV ได้ แต่เมฆบางหรือกระจัดกระจายแทบไม่มีผลมากนัก

ดัชนีรังสี UV แต่ละระดับหมายถึงอะไร?

ดัชนีรังสี UV ใช้ตัวเลขตั้งแต่ 1 ถึง 11+ โดยตัวเลขยิ่งสูง ความเสี่ยงจากการสัมผัสแสงแดดโดยไม่ป้องกันก็ยิ่งมากขึ้น มาดูคู่มือคร่าวๆ กัน

• 0-2 (ต่ำ): ปลอดภัยในการทำกิจกรรมกลางแจ้ง ใช้มาตรการป้องกันน้อย
• 3-5 (ปานกลาง): เริ่มมีความเสี่ยง ควรหาที่ร่ม ทาครีมกันแดด และใส่แว่นกันแดด
• 6-7 (สูง): เสี่ยงสูง ควรอยู่ในที่ร่มช่วงกลางวัน และใช้ครีมกันแดด SPF 30 ขึ้นไป
• 8-10 (สูงมาก): ต้องระวังเป็นพิเศษ ใส่เสื้อผ้าปกคลุมตัว ทาครีมกันแดดซ้ำบ่อย ๆ
• 11+ (รุนแรงสุด): ต้องปกป้องตัวเองอย่างเต็มที่ เพราะผิวหนังสามารถไหม้แดดได้ภายในไม่กี่นาที

ตัวเลข 11+ บ่งบอกว่าระดับรังสี UV สูงกว่าที่เคยถือว่าเป็นขีดสุด พบได้บ่อยในเขตร้อนหรือพื้นที่ที่สูงจากระดับน้ำทะเลมาก ๆ แต่ในบางเงื่อนไขก็สามารถเกิดได้ทุกที่

.

รังสียูวีในประเทศไทย

ประเทศไทยตั้งอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร ทำให้มีระดับรังสี UV ค่อนข้างสูงเกือบตลอดทั้งปี โดยเฉพาะในช่วงฤดูร้อน (ประมาณเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคม) ที่ดัชนี UV ในหลายพื้นที่มักพุ่งแตะระดับ "สูงมาก" (8-10) หรือบางวันอาจทะลุถึง "รุนแรงสุด" (11+) ได้เลยทีเดียว

พื้นที่ที่ต้องระวังเป็นพิเศษ ได้แก่

• ภาคกลางและกรุงเทพมหานคร: ช่วงแดดจ้าในหน้าร้อน ดัชนี UV อาจแตะระดับ 11+ ตั้งแต่ช่วงสายถึงบ่าย
• ภาคเหนือ: นอกจากแดดแรงแล้ว บริเวณที่สูง เช่น เชียงใหม่ เชียงราย ยังมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นจากระดับความสูง
• ภาคใต้และเกาะต่างๆ: แม้จะมีเมฆบ้างจากฝน แต่ในวันที่ฟ้าเปิด รังสี UV ก็ยังจัดเต็ม

สำหรับการปกป้องตัวเองจากรังสียูวีในประเทศไทยและพื้นที่ที่มีระดับ UV สูง ควรปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้:

• ใช้ครีมกันแดดที่มี SPF 30 ขึ้นไป และมีค่า PA+++ หรือมากกว่า
• ทาครีมกันแดดซ้ำทุก 2-3 ชั่วโมง หากออกกลางแจ้งนานๆ หรือหลังว่ายน้ำ/เหงื่อออก
• ใส่เสื้อแขนยาว หมวกปีกกว้าง และแว่นกันแดด ที่ป้องกันรังสี UV
• หลีกเลี่ยงการอยู่กลางแดดจัดระหว่างเวลา 10 โมงเช้าถึง 4 โมงเย็น ถ้าเป็นไปได้
• แม้อยู่ในรถหรือในบ้าน รังสี UV ก็ยังสามารถเล็ดลอดได้ ควรใช้ฟิล์มกรองแสงที่มีคุณสมบัติป้องกันรังสี UV

ดัชนีรังสี UV (UV Index) คือเครื่องมือที่ช่วยให้เราเข้าใจความแรงของรังสี UV จากดวงอาทิตย์ในแต่ละวัน ซึ่งมีผลต่อผิวหนังและดวงตา การรู้จักดัชนี UV จะช่วยให้เรารู้วิธีป้องกันตัวเองจากความเสี่ยงของแสงแดดที่อาจทำให้เกิดปัญหาผิวไหม้ ริ้วรอย หรือแม้กระทั่งมะเร็งผิวหนัง โดยการเลือกใช้ครีมกันแดดที่มีค่า SPF ที่เหมาะสม สวมเสื้อผ้าที่ปกคลุม และหลีกเลี่ยงการออกกลางแจ้งในช่วงเวลาที่มีแสงแดดจัด จะช่วยลดความเสี่ยงจากรังสี UV ได้ และอย่าลืมว่าในประเทศไทย รังสี UV มีค่าสูงมากเกือบตลอดทั้งปี โดยเฉพาะในช่วงฤดูร้อน ดังนั้น การติดตามดัชนี UV ทุกวันและปฏิบัติตามคำแนะนำในการป้องกันตัวจากแสงแดด เป็นวิธีที่ดีที่สุดในการดูแลสุขภาพผิวของเรา