นั่งเผลอๆ ต้องแกะปาก กัดเล็บ เสี่ยง "โรคแกะผิวหนัง"

โรคแกะผิวหนังคืออะไร?

โรคแกะผิวหนัง หรือ Excoriation disorder หรือ Skin-picking disorder จัดเป็นภาวะสุขภาพจิตที่เกี่ยวข้องกับโรคย้ำคิดย้ำทำ (Obsessive Compulsive Disorder หรือ OCD) แต่ไม่ใช่ทุกคนที่จะเป็นโรคย้ำคิดย้ำทำจนพัฒนาไปเป็นโรคนี้ 

อาการของผู้ป่วยโรคแกะผิวหนัง ไม่ใช่การแกะสะเก็นผิวเฉยๆ แต่ต้องมีอาการเสพติด หรือ แกะผิวหนังแม้จะไม่มีสะเก็ดหรือบาดแผล จนเกิดเป็นแผลใหม่ๆ บางคนใช้เวลาแกะผิวหนังอยู่นานวันละหลายชั่วโมง ก็เข้าข่ายเป็นโรคนี้เช่นเดียวกัน

พบได้บ่อยแค่ไหน

จากการศึกษาในต่างประเทศ พบโรคแกะผิวหนังได้ประมาณร้อยละ 1-5 ในประชากรทั่วไป โดยพบว่าผู้หญิงเป็นบ่อยกว่าผู้ชาย  

อาการของโรคแกะผิวหนัง

หากแกะผิวหนังเป็นครั้งคราวคงไม่เป็นไร แต่พฤติกรรมเหล่านี้กำลังบ่งบอกว่าคุณหรือคนรอบข้างที่มีพฤติกรรมเดียวกันนี้ อาจเป็นโรคแกะผิวหนัง

• ไม่สามารถหยุดแกะเก็บผิวหนังได้
• เกาจนเกิดบาดแผล เลือดออก หรือรอยช้ำจากการแกะเก็บผิวหนัง แต่ก็ไม่หยุดเกา หรือไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ 
• เมื่อเห็นแผลใหม่ๆ บนร่างกาย ที่ขรุขระไม่ส่วนงาม มักทนไม่ได้ จะพยายาม "ทำให้เรียบ" หรือ "สมบูรณ์แบบ"
• ไม่รู้ตัวว่าตัวเองกำลังเกา หรือแกะผิวหนังอยู่
• มักแกะเก็บผิวหนังเมื่อรู้สึกวิตกกังวลหรือเครียด หรือ ใช้ความรู้สึกพอใจ ที่รู้สึกหลังจากได้แกะผิวหนังเพื่อบำบัดความเครียด
• แกะผิวหนัง เมื่ออารมณ์ไม่ดี ทำให้ยิ่งช่วงไหนมีเรื่องเครียดพฤติกรรมการแกะก็ยิ่งบ่อยมากขึ้น 

ตำแหน่งของแผลที่พบบ่อยที่สุดได้แก่บริเวณใบหน้า ส่วนบริเวณอื่นที่พบรองๆ ลงมาได้แก่ แขน ขา มือ เท้า และหนังศีรษะ 

สิ่งที่น่ากังวลของผู้ป่วยโรคนี้คือ ส่วนใหญ่มักไม่ไปหาหมอ จะไปหาก็ต่อเมื่อแผลใหญ่จริงๆ แล้ว

การรักษาโรค

เนื่องจากโรคนี้พึ่งมีเกณฑ์การวินิจฉัยมาไม่นาน ข้อมูลการศึกษาวิจัยในโรคนี้จึงยังค่อนข้างมีน้อยอยู่เมื่อเทียบกับโรคทางจิตเวชอื่น ๆ 

อย่างไรก็ตาม จากการศึกษาพบว่ายาต้านเศร้ากลุ่ม serotonin reuptake inhibitor น่าจะมีประสิทธิภาพในการลดพฤติกรรมการแกะได้ 

ส่วนการรักษาโดยไม่ใช้ยาพบการทำจิตบำบัดแบบ cognitive behavioral therapy และการทำพฤติกรรมบำบัดชนิด habit reversal มีประสิทธิภาพในการรักษา นอกจากนี้การรักษากับแพทย์ด้านผิวหนังไปด้วยก็จะช่วยให้รอยแผลหายได้เร็วยิ่งขึ้น