เคยสงสัยไหม? ยาที่เรากินเข้าไป รู้ได้อย่างไรว่าต้องไปทำงานตรงไหน

เคยสงสัยไหม? ยาที่เรากินเข้าไป รู้ได้อย่างไรว่าต้องไปทำงานตรงไหน

เคยสงสัยไหม ตอนที่เราทานยา ไม่ว่าจะเป็นยาแก้ปวดหัว ปวดท้อง ยาลดไข้ ยแก้แพ้ หรือยาแก้ไอ ตอนกินเรากลืนยาลงท้อง แล้วยารู้ได้อย่างไร ว่าต้องไปออกฤทธิ์ตรงไหน เพจสุขภาพ Tensia ออกมาโพสต์ไขข้อสงสัยเรื่องนี้ โดยบอกว่า

ยาถูกออกแบบมาให้เนเหมือนลูกกุญแจ

กินยามาแล้ว ยามันรู้ได้ไงว่าต้องไปทำงานที่ไหน คำตอบคือ มันไม่รู้หรอกค่ะ ยาไม่ได้ติดระบบนำวิถีอะไรแบบนั้น แต่ยาถูกออกแบบมาให้เหมือน "ลูกกุญแจ" ที่สวมได้กับแม่กุญแจ

พอกินแล้ว มันก็ไหลตามเลือดทั่วร่างกาย เจอแม่กุญแจที่ไหน มันก็เสียบ ออกฤทธิ์ไป

  • ผลจากการเสียบจุดที่เราต้องการ ก็เป็นผลการรักษา
  • ผลจากการเสียบจุดที่เราไม่ต้องการ ก็เป็นอาการผลข้างเคียง

ยกตัวอย่างเช่น 

1. ยาแก้แพ้ antihistiamine ชนิด Hydroxyzine

แม่กุญแจเป้าหมาย: 

ตัวรับ histamine (H1), ยาเสียบกับตัวรับแล้ว 

สารชื่อ histamine จะมาเสียบเพื่อออกฤทธิ์ไม่ได้

อวัยวะที่มีแม่กุญแจ: 

โพรงจมูก ⮕ กินแล้วเลยแก้ภูมิแพ้ ลดบวม ลดน้ำมูก 

เพราะ histamine ทำให้หลอดเลือดขยาย ผนังบวม น้ำมูกไหล

อวัยวะที่มีแม่กุญแจ แต่เราไม่ต้องการ: สมอง ⮕ ง่วงแทน  เพราะ histamine ทำให้ตื่นตัว

สรุปข่าว

ไขข้อสงสัย ตอนกินเรากลืนยาลงท้อง แล้วยารู้ได้อย่างไร ว่าต้องไปออกฤทธิ์ตรงไหน

เคยสงสัยไหม ตอนที่เราทานยา ไม่ว่าจะเป็นยาแก้ปวดหัว ปวดท้อง ยาลดไข้ ยแก้แพ้ หรือยาแก้ไอ ตอนกินเรากลืนยาลงท้อง แล้วยารู้ได้อย่างไร ว่าต้องไปออกฤทธิ์ตรงไหน เพจสุขภาพ Tensia ออกมาโพสต์ไขข้อสงสัยเรื่องนี้ โดยบอกว่า

ยาถูกออกแบบมาให้เนเหมือนลูกกุญแจ

กินยามาแล้ว ยามันรู้ได้ไงว่าต้องไปทำงานที่ไหน คำตอบคือ มันไม่รู้หรอกค่ะ ยาไม่ได้ติดระบบนำวิถีอะไรแบบนั้น แต่ยาถูกออกแบบมาให้เหมือน "ลูกกุญแจ" ที่สวมได้กับแม่กุญแจ

พอกินแล้ว มันก็ไหลตามเลือดทั่วร่างกาย เจอแม่กุญแจที่ไหน มันก็เสียบ ออกฤทธิ์ไป

  • ผลจากการเสียบจุดที่เราต้องการ ก็เป็นผลการรักษา
  • ผลจากการเสียบจุดที่เราไม่ต้องการ ก็เป็นอาการผลข้างเคียง

ยกตัวอย่างเช่น 

1. ยาแก้แพ้ antihistiamine ชนิด Hydroxyzine

แม่กุญแจเป้าหมาย: 

ตัวรับ histamine (H1), ยาเสียบกับตัวรับแล้ว 

สารชื่อ histamine จะมาเสียบเพื่อออกฤทธิ์ไม่ได้

อวัยวะที่มีแม่กุญแจ: 

โพรงจมูก ⮕ กินแล้วเลยแก้ภูมิแพ้ ลดบวม ลดน้ำมูก 

เพราะ histamine ทำให้หลอดเลือดขยาย ผนังบวม น้ำมูกไหล

อวัยวะที่มีแม่กุญแจ แต่เราไม่ต้องการ: สมอง ⮕ ง่วงแทน  เพราะ histamine ทำให้ตื่นตัว

2. ยาแก้ปวด Naproxen

แม่กุญแจเป้าหมาย:

เอนไซม์ชื่อ COX ไว้สร้างสารชื่อพรอสตาแกลนดิน (PG)

ยาเสียบแล้ว จะทำให้ COX หมดฤทธิ์

อวัยวะที่มีแม่กุญแจ: 

จุดอักเสบ ⮕ กินแล้ว PG ลดลง ลดอักเสบ 

(เพราะ PG เป็นสารก่ออักเสบ)

อวัยวะที่มีแม่กุญแจแต่เราไม่ต้องการ:

กระเพาะอาหาร ไต 

⮕ ลดเมือก ลดด่าง เสี่ยงแผลกระเพาะ

⮕ หลอดเลือดไตตีบชั่วคราว เสี่ยงไตวาย 

เสี่ยงในคนที่มีความเสี่ยงสูง: อายุมาก, เคยเป็นแผลกระเพาะ, ใช้มากกว่า 1 ชนิด, มีปริมาตรเลือดต่ำอยู่ ฯลฯ

ยาตัวอื่นก็ประมาณนี้ค่ะ ยาไม่รู้หรอกว่าต้องไปไหน มันแค่ไปหาเป้าหมายของมัน

▪️ ยาโดนเป้าหมายที่ต้องการ ⮕ ฤทธิ์การรักษา

▪️ ยาโดนเป้าหมายที่ไม่ต้องการ ⮕ ผลข้างเคียง

▪️ ยาโดนภูมิคุ้มกันจำได้ แล้วต่อต้าน ⮕ แพ้ยา

ที่มาข้อมูล : Tensia

ที่มารูปภาพ : CANVA