
ดร.นพ.สราวุฒิ บุญสุข อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผย กรณีที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้เก็บตัวอย่างยาดมสมุนไพร ตราหงส์ไทย เลขทะเบียน G 309/62 รุ่นการผลิต 000332 ว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้รับตัวอย่างยาดมสมุนไพร ตราหงส์ไทย สูตร 2 จาก อย. จำนวน 2 ครั้ง ครั้งที่ 1 ส่งตรวจเดือนมิถุนายน รายงานผลกรกฎาคม ครั้งที่ 2 ส่งตรวจเดือนสิงหาคม รายงานผลกันยายน ผลตรวจพบผิดมาตรฐานในหัวข้อจำนวนเชื้อจุลินทรีย์ที่เจริญเติบโตในอากาศทั้งหมด จำนวนรวมของยีสต์และรา และพบการปนเปื้อนเชื้อคลอสตริเดียม (Clostridium spp.) ซึ่งจากการตรวจยืนยัน พบเป็น เชื้อคลอสตริเดียม เพอร์ฟริงเจนส์ (Clostridium perfringens)
สำหรับวิธีการตรวจนั้น กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดยสำนักยาและวัตถุเสพติด ดำเนินการตรวจโดยวิธีมาตรฐานตำรายาบริติชฟาร์มาโคเปีย (British Pharmacopoeia) และตำรามาตรฐานยาสมุนไพรไทย (Thai Herbal Pharmacopoeia) และใช้ข้อกำหนดเกณฑ์มาตรฐานตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง เกณฑ์มาตรฐาน ค่าความบริสุทธิ์ หรือคุณลักษณะอื่นอันมีความสำคัญต่อคุณภาพ สำหรับตำรับผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่ขึ้นทะเบียน แจ้งรายละเอียด หรือจดแจ้ง พ.ศ.2564
การตรวจการปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ ประกอบด้วย
1. จำนวนเชื้อจุลินทรีย์ที่เจริญเติบโตในอากาศทั้งหมด ต้องไม่เกิน 200 โคโลนี/กรัม
2. จำนวนรวมของยีสต์และรา ต้องไม่เกิน 20 โคโลนี/กรัม
3. จุลินทรีย์เฉพาะ ต้องไม่พบเชื้อจุลินทรีย์สแตปฟิโลค็อคคัส ออเรียส เชื้อซูโดโมแนสแอรูจิโนซา และเชื้อคลอสตริเดียม
สรุปข่าว
ดร.นพ.สราวุฒิ บุญสุข อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผย กรณีที่สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ได้เก็บตัวอย่างยาดมสมุนไพร ตราหงส์ไทย เลขทะเบียน G 309/62 รุ่นการผลิต 000332 ว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้รับตัวอย่างยาดมสมุนไพร ตราหงส์ไทย สูตร 2 จาก อย. จำนวน 2 ครั้ง ครั้งที่ 1 ส่งตรวจเดือนมิถุนายน รายงานผลกรกฎาคม ครั้งที่ 2 ส่งตรวจเดือนสิงหาคม รายงานผลกันยายน ผลตรวจพบผิดมาตรฐานในหัวข้อจำนวนเชื้อจุลินทรีย์ที่เจริญเติบโตในอากาศทั้งหมด จำนวนรวมของยีสต์และรา และพบการปนเปื้อนเชื้อคลอสตริเดียม (Clostridium spp.) ซึ่งจากการตรวจยืนยัน พบเป็น เชื้อคลอสตริเดียม เพอร์ฟริงเจนส์ (Clostridium perfringens)
สำหรับวิธีการตรวจนั้น กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ โดยสำนักยาและวัตถุเสพติด ดำเนินการตรวจโดยวิธีมาตรฐานตำรายาบริติชฟาร์มาโคเปีย (British Pharmacopoeia) และตำรามาตรฐานยาสมุนไพรไทย (Thai Herbal Pharmacopoeia) และใช้ข้อกำหนดเกณฑ์มาตรฐานตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง เกณฑ์มาตรฐาน ค่าความบริสุทธิ์ หรือคุณลักษณะอื่นอันมีความสำคัญต่อคุณภาพ สำหรับตำรับผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่ขึ้นทะเบียน แจ้งรายละเอียด หรือจดแจ้ง พ.ศ.2564
การตรวจการปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ ประกอบด้วย
1. จำนวนเชื้อจุลินทรีย์ที่เจริญเติบโตในอากาศทั้งหมด ต้องไม่เกิน 200 โคโลนี/กรัม
2. จำนวนรวมของยีสต์และรา ต้องไม่เกิน 20 โคโลนี/กรัม
3. จุลินทรีย์เฉพาะ ต้องไม่พบเชื้อจุลินทรีย์สแตปฟิโลค็อคคัส ออเรียส เชื้อซูโดโมแนสแอรูจิโนซา และเชื้อคลอสตริเดียม
โดยวิธีการตรวจหาจำนวนเชื้อจุลินทรีย์ที่เจริญเติบโตในอากาศทั้งหมด และจำนวนรวมของยีสต์และรา ใช้วิธี Plate count ซึ่งเป็นการเพาะเลี้ยงเชื้อที่ปนเปื้อนในตัวอย่างบนจานเพาะเลี้ยงเชื้อ แล้วนับจำนวนเชื้อจุลินทรีย์ที่เจริญบนจานอาหารเลี้ยงเชื้อ
ส่วนการตรวจหาเชื้อจุลินทรีย์เฉพาะ ใช้วิธีการเพิ่มจำนวนเชื้อในอาหารเลี้ยงเชื้อเหลว และแยกด้วยอาหารเลี้ยงเชื้อเฉพาะสำหรับเชื้อแต่ละชนิด ทำการย้อมสีและดูลักษณะภาพใต้กล้องจุลทรรศน์

ในปีงบประมาณพ.ศ. 2568 มีผลิตภัณฑ์ยาดมส่งตรวจที่สำนักยาและวัตถุเสพติด กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ จำนวน 54 ตัวอย่าง พบผิดมาตรฐาน 39 ตัวอย่าง ซึ่งส่วนใหญ่จะผิดมาตรฐานในเรื่อง จำนวนรวมของจุลินทรีย์ที่เจริญเติบโตโดยใช้อากาศ จำนวนรวมของยีสต์และรา และเชื้อคลอสตริเดียม (Clostridium spp.) จากการตรวจยืนยัน พบเป็นเชื้อคลอสตริเดียมเพอร์ฟริงเจนส์ ซึ่งกรมได้แจ้งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการต่อไปแล้ว
เชื้อคลอสตริเดียม เพอร์ฟริงเจนส์ สามารถพบได้ทั่วไปในดิน เป็นเชื้อที่เจริญเติบโตได้ในสภาวะไร้ออกซิเจน ทั้งนี้ผู้มีร่างกายอ่อนแอ ภูมิคุ้มกันต่ำ หรือผู้สูงอายุ หากสูดดมอาจได้รับอันตรายจากสปอร์ของเชื้อราและเชื้อคลอสตริเดียม เพอร์ฟริงเจนส์ ซึ่งอาจมีผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจ เช่น หายใจลำบาก มีเสียงหวีดและอาการไอ ปวดปากและลำคอ นอกจากนี้อาจมีเลือดปนในน้ำลายและเสมหะได้ ดังนั้นผู้ผลิตควรมีการกำจัดหรือลดปริมาณเชื้อจุลินทรีย์ก่อนนำมาผลิตเป็นผลิตภัณฑ์สมุนไพร เช่น การล้าง อบ หรือการฉายรังสี เพื่อความมั่นใจกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์พร้อมสนับสนุนกลุ่มผู้ผลิตรายย่อยในการตรวจสอบคุณภาพก่อนจดทะเบียน เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพและปลอดภัยกับผู้บริโภค
ด้านบริษัท สมุนไพรไทย หงส์ไทย จำกัด ได้ออกแถลงการชี้แจงต่อผู้บริโภค น้อมรับผลการตรวจสอบดังกล่าวด้วยความเคารพ และได้ดำเนินการเรียกคืนสินค้าทั้งหมดจากท้องตลาดเรียบร้อยแล้ว พร้อมทั้งได้ประสานงานกับทาง อย. เพื่อดำเนินการทำลายสินค้าล็อตดังกล่าวให้เร็วที่สุด พร้อมรับผิดชอบต่อปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างเต็มที่ ถ้าผู้บริโภคได้ใช้ผลิตภัณฑ์ของหงส์ไทยไม่ว่าจะเป็นแบบใด แล้วชี้ชัดว่ามีผลกระทบต่อร่างกาย บริษัทฯ ยินดีรับผิดชอบทุกกรณี สำหรับคู่ค้าหรือลูกค้าที่อาจยังมีสินค้ารุ่นนี้อยู่ในครอบครอง บริษัทฯ ยินดีรับคืนสินค้าและคืนเงินเต็มจำนวนพร้อมกับส่งผลิตภัณฑ์ล็อตใหม่ให้ตามจำนวนที่คืนโดยไม่คิดมูลค่าใดๆ โดยระบุว่า
เรียน ลูกค้าของบริษัทและสื่อมวลชนทุกท่าน
บริษัท สมุนไพรไทย หงส์ไทย จำกัด ขอเรียนชี้แจงต่อผู้บริโภคด้วยความเคารพว่า ตามประกาศ
ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เรื่องผลการตรวจสอบผลิตภัณฑ์สมุนไพรผิดมาตรฐาน รุ่นการผลิตที่ 000332 (วันที่ผลิต 09/12/2024 –วันที่สิ้นอายุ 08/12/2027) นั้นในล็อตดังกล่าวมีจำนวนทั้งสิ้น 200,000 กระปุก (16,666 โหล)
บริษัทฯ ขอน้อมรับผลการตรวจสอบดังกล่าวด้วยความเคารพ และได้ดำเนินการเรียกคืนสินค้าทั้งหมดจากท้องตลาดเรียบร้อยแล้ว พร้อมทั้งได้ประสานงานกับทาง อย. เพื่อดำเนินการทำลายสินค้าล็อตดังกล่าวให้เร็วที่สุด โดยทางบริษัทฯจะประกาศวันที่แน่ชัดให้ทราบอีกครั้ง
ทั้งนี้ บริษัทฯ ได้ดำเนินการ ปรับปรุงและยกระดับกระบวนการผลิตให้เข้มงวดขึ้น โดยเพิ่มขั้นตอนการตรวจสอบคุณภาพในทุกระดับ ผ่านการฆ่าเชื้อด้วย รังสี Ultraviolet เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ที่ออกสู่ตลาดมีความปลอดภัยและได้มาตรฐาน
สำหรับคู่ค้าหรือลูกค้าที่อาจยังมีสินค้ารุ่นนี้อยู่ในครอบครอง บริษัทฯ ยินดีรับคืนสินค้าและคืนเงินเต็มจำนวนพร้อมกับส่งผลิตภัณฑ์ล็อตใหม่ให้ตามจำนวนที่คืนโดยไม่คิดมูลค่าใดๆ
โดยลูกค้าและคู่ค้าสามารถจัดส่งสินค้าคืนได้ที่ หงส์ไทยพาณิชย์ เลขที่ 434 ถนนพุทธมณฑลสาย2 แขวงบางไผ่ เขตบางแค กรุงเทพฯ 10160 และสอบถามหรือขอรับเงินคืนได้ที่
โทร.02-803-1549, 081-252-3406, 092-740-5500, 092-740-7700
บริษัทฯใคร่ขอกราบขออภัยคู่ค้าในความไม่สะดวกและใคร่กราบขออภัยลูกค้าสำหรับความ
กังวลที่เกิดขึ้น และขอขอบพระคุณทุกท่านที่เข้าใจ มอบความไว้วางใจและกำลังใจให้เสมอมา
บริษัทฯ ขอสัญญาว่า จะมุ่งมั่นพัฒนาและยกระดับมาตรฐานการผลิตอย่างต่อเนื่อง นำบทเรียน
ดังกล่าวมาปรับปรุง ด้วยความรับผิดชอบและความใส่ใจ เพื่อให้ผลิตภัณฑ์ของหงส์ไทยเป็นสมุนไพรที่ปลอดภัย มีคุณภาพ และเป็นที่เชื่อมั่นของผู้บริโภคตลอดไป


- แนะวิธีกำจัดเชื้อราในบ้าน โดยกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
- แฮร์โทนิคจากสารสกัดขิงและมะขามป้อม ความสำเร็จของการศึกษาสู่ผลิตภัณฑ์จริง
- สหรัฐฯ จับนักวิทยาศาสตร์จีน 2 คน ลักลอบนำเชื้อราอันตรายเข้าประเทศ
- เชื้อราร้ายกัดกินมนุษย์ เสี่ยงกระจายทั่วโลกมากขึ้นจากอิทธิพลวิกฤตโลกร้อน
- ยกระดับมาตรฐานตรวจวิเคราะห์สารไมทราไจนีน สนับสนุนกระท่อมไทยสู่ตลาดโลก
ที่มาข้อมูล : กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
ที่มารูปภาพ : กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
