สเปนเสนองบ 400 ล้านยูโร หวังสานต่อกล้องโทรทรรศน์ยักษ์ TMT หลังทรัมป์ขอระงับงบประมาณ

การตัดงบจากสหรัฐฯ ยังเกิดขึ้นท่ามกลางการแข่งขันระหว่างโครงการกล้องโทรทรรศน์ขนาดยักษ์สองแห่ง ได้แก่ TMT และ Giant Magellan Telescope (GMT) ซึ่งกำลังสร้างในประเทศชิลี ทั้งสองโครงการมีเป้าหมายเสริมกันในการสังเกตซีกโลกเหนือและใต้ แต่ด้วยงบประมาณจำกัดเพียง 1,600 ล้านดอลลาร์ หรือ รัฐบาลสหรัฐฯ 51,669 ล้านบาท อาจเลือกสนับสนุนเพียงหนึ่งโครงการเท่านั้น

ในเอกสารงบประมาณระบุว่ากล้องโทรทรรศน์ GMT สามารถเข้าสู่ “ขั้นตอนการออกแบบขั้นสุดท้าย” โดยไม่ต้องใช้งบเพิ่มเติม ขณะที่กล้องโทรทรรศน์ TMT ไม่ได้รับอนุมัติให้เดินหน้าต่อ ซึ่งทำให้อนาคตของทั้งสองโครงการยังไม่แน่นอนทั้งหมด

ข้อเสนอจากรัฐบาลสเปนมุ่งหวังให้ย้ายโครงการกล้องโทรทรรศน์ TMT ไปสร้างบนเกาะลาปัลมา ในหมู่เกาะคานารี ซึ่งเป็นแหล่งสังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์ที่มีชื่อเสียงเช่นกัน โดยโมแรนต์กล่าวว่า หากโครงการก่อสร้างเดินหน้าต่อ จะไม่เพียงสร้างกล้องโทรทรรศน์เท่านั้น แต่ยังสร้างงานที่มีทักษะสูง และกระตุ้นเศรษฐกิจของพื้นที่ในระยะยาว

ข้อเสนองบฯ FY26 ของทรัมป์ยังรวมถึงการระงับการดำเนินงานของกล้องโทรทรรศน์สุริยะที่ทรงพลังที่สุดในโลกอย่าง DKIST และอาจปิดหนึ่งในสองหอสังเกตการณ์คลื่นความโน้มถ่วง LIGO รวมถึงลดบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์ของมูลนิธิวิทยาศาสตร์แห่งชาติ (NSF) จากกว่า 330,000 คน เหลือราว 90,000 คน