พลิกโฉมวงการแพทย์ เห็ดขี้ควาย ช่วยชะลอแก่ ลบภาพจำพืชสารเสพติด

เห็ดขี้ควาย ยืดชีวิต? เมื่อ “ไซโลไซบิน” กลายเป็นสารชะลอวัยในห้องแล็บ

เคยดูในหนังจีนที่ฮ่องเต้ให้ลูกน้องไปค้นหายาอายุวัฒนะเพื่อหยุดยืนชีวิตที่ยืนยาวทรงพระเจริญพระเจ้าค่ะ  แต่หามีไม่

งานวิจัยล่าสุดจากสหรัฐอเมริกาได้ส่งสัญญาณบางอย่าง สัญญาณที่มาจาก “เห็ดขี้ควาย”

ใครจะคิดว่า “เห็ดเมา” ที่มักขึ้นตามพื้นดินชื้น ๆ ริมคอกวัว จะกลายเป็นประเด็นสำคัญในวงการเวชศาสตร์ชะลอวัย งานวิจัยจาก Baylor College of Medicine และ Emory University เพิ่งเปิดเผยว่า “ไซโลไซบิน” (psilocybin) สารที่อยู่ในเห็ดขี้ควายและเห็ดหลอนประสาทชนิดอื่น ๆ สามารถยืดอายุเซลล์มนุษย์ในห้องทดลองได้นานขึ้นถึง 57%

ทีมนักวิจัยพบว่าไซโลไซบินไปกระตุ้น SIRT1 ซึ่งเป็นโปรตีนเกี่ยวข้องกับกลไกการมีอายุยืน และช่วยปกป้อง "เทโลเมียร์" ปลายโครโมโซมที่เปรียบเสมือน “ฝาครอบรองเท้า” ของ DNA ไม่ให้สึกกร่อนก่อนวัยอันควร

และเมื่อทดลองกับหนูสูงวัย (ซึ่งอายุเทียบเท่ามนุษย์ราว 60 ปี) หนูที่ได้รับไซโลไซบินเดือนละครั้งมีอัตรารอดชีวิตมากขึ้นถึง 30% และที่น่าสนใจคือ หนูเหล่านั้น “ขนไม่หงอก” ขนแน่น และดูสุขภาพดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

อาจเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่วงการชีววิทยากล่าวถึงเห็ดขี้ควายในฐานะ “สารต่อต้านความชรา” มากกว่าจะเป็น “ยาเสพติดให้โทษ”

เห็ดแห่งชีวิต หรือสารเสพติดกันหนอ 

แม้จะมีข้อมูลเชิงบวกในระดับห้องแล็บ แต่ข้อควรระวังก็มีอยู่ไม่น้อย

 1. ไซโลไซบินยังไม่ผ่านการทดลองในมนุษย์ กลไกในร่างกายมนุษย์มีความซับซ้อนมากกว่าหนูทดลองหลายเท่า ผลที่ได้ในห้องทดลองจึงไม่ควรรีบตีความเป็นความจริงเชิงคลินิก

 2. สารนี้มีฤทธิ์ต่อจิตประสาท อาจก่อให้เกิดอาการหลอน วิตกกังวล หรือภาวะจิตสับสนในบางราย โดยเฉพาะหากใช้โดยไม่มีการควบคุมทางการแพทย์

 3. ไซโลไซบินยังเป็นสารเสพติดผิดกฎหมายในหลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย

ที่น่าสนใจ เราอาจต้องตั้งคำถามเชิงปรัชญาด้วยว่า รากำลัง “ยืดชีวิต” เพื่ออะไร?

ถ้าอายุยืนขึ้น แต่คุณภาพชีวิตตกต่ำ สุขภาพจิตแย่ ความสัมพันธ์เลือนหาย การมีชีวิตนานขึ้นจะยังมีความหมายอยู่ไหม?

จากเห็ดขี้ควายสู่ยายืดอายุ

แม้เห็ดขี้ควายจะถูกตีตราว่าเป็น “ยาเมา” หรือ “ของผิดกฎหมาย” ในบริบทวัฒนธรรมไทย แต่โลกตะวันตกกำลังมองใหม่ว่าสารหลอนประสาทเหล่านี้อาจมีศักยภาพที่มากกว่าที่เคยเข้าใจ ไม่ใช่เพียงในมิติของจิตวิทยา แต่รวมถึงชีววิทยาแห่งอายุขัยด้วย

หากการศึกษาในมนุษย์ยืนยันผลของไซโลไซบินในอนาคต เราอาจต้องนิยาม “ยาอายุวัฒนะ” กันใหม่ ไม่ใช่จากสมุนไพรโบราณ แต่จากเห็ดที่มนุษย์เคยกลัวแล้ว แฮะ 

แต่ๆ  อย่าเพิ่งไปหสเห็ดเมามากินนะฮะ หลอนไม่รู้ด้วย นี่เพิ่งเริ่มวิจัย