
งานวิจัยล่าสุดที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nature Communications เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2025 เผยให้เห็นผลกระทบที่ลึกซึ้งของการระบาดใหญ่ของ COVID-19 ต่อสมองมนุษย์ โดยระบุว่า สมองของคนเราแก่ชราลงเร็วขึ้น ในช่วงโควิด ไม่ว่าจะเคยติดเชื้อหรือไม่ก็ตาม
ทีมนักวิจัยชี้ว่า “ภาวะสมองแก่เร็ว” นี้ไม่ได้เกิดจากไวรัส COVID-19 โดยตรงเท่านั้น แต่ ปัจจัยทางจิตใจและสังคม ที่เกิดขึ้นในช่วงการระบาด เช่น ความเครียดสูง การแยกตัวทางสังคม รายได้ลดลง และความไม่มั่นคงในการดำรงชีวิต ก็มีผลต่อสมองอย่างชัดเจน “นี่เป็นหลักฐานชัดเจนว่าการใช้ชีวิตในช่วงการระบาดใหญ่ส่งผลให้สมองมีลักษณะเปลี่ยนแปลงในแบบที่พบในผู้สูงวัย” ทีมวิจัยกล่าว
สรุปข่าว
งานวิจัยล่าสุดที่ตีพิมพ์ในวารสาร Nature Communications เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2025 เผยให้เห็นผลกระทบที่ลึกซึ้งของการระบาดใหญ่ของ COVID-19 ต่อสมองมนุษย์ โดยระบุว่า สมองของคนเราแก่ชราลงเร็วขึ้น ในช่วงโควิด ไม่ว่าจะเคยติดเชื้อหรือไม่ก็ตาม
ทีมนักวิจัยชี้ว่า “ภาวะสมองแก่เร็ว” นี้ไม่ได้เกิดจากไวรัส COVID-19 โดยตรงเท่านั้น แต่ ปัจจัยทางจิตใจและสังคม ที่เกิดขึ้นในช่วงการระบาด เช่น ความเครียดสูง การแยกตัวทางสังคม รายได้ลดลง และความไม่มั่นคงในการดำรงชีวิต ก็มีผลต่อสมองอย่างชัดเจน “นี่เป็นหลักฐานชัดเจนว่าการใช้ชีวิตในช่วงการระบาดใหญ่ส่งผลให้สมองมีลักษณะเปลี่ยนแปลงในแบบที่พบในผู้สูงวัย” ทีมวิจัยกล่าว
กลุ่มเสี่ยงที่ได้รับผลกระทบรุนแรง
งานวิจัยยังพบว่าผลกระทบของโควิดต่อสมองมีความรุนแรงมากขึ้นในบางกลุ่มประชากร ได้แก่:
• ผู้ชาย
• ผู้สูงอายุ
• ผู้ที่มีสุขภาพร่างกายไม่ดี
• ผู้ที่มีรายได้น้อย การศึกษาต่ำ หรือที่อยู่อาศัยไม่มั่นคง
โดยเฉพาะกลุ่มที่มี “สถานะการจ้างงานไม่มั่นคง” จะมีอายุสมองเพิ่มขึ้นโดยเฉลี่ยถึง 5 เดือน เทียบกับผู้มีงานมั่นคง ส่วนผู้ที่สุขภาพแย่จะมีอายุสมองเพิ่มขึ้นประมาณ 4 เดือน เมื่อเทียบกับผู้ที่มีสุขภาพดี
“อายุสมอง” หมายถึงอะไร?
ในงานวิจัยนี้ นักวิจัยใช้ข้อมูลจากการสแกนสมองและโมเดลปัญญาประดิษฐ์ (AI) เพื่อคำนวณ “อายุสมอง” (Brain Age) ซึ่งเป็นตัวชี้วัดว่าสมองของบุคคลมีสภาพใกล้เคียงกับอายุเท่าใด
หาก “อายุสมอง” มากกว่าอายุจริง แปลว่าสมองมีการเสื่อมถอยเร็วกว่าเกณฑ์ ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะสมองเสื่อมและโรคต่างๆ ในอนาคต
- ทำไมบางคน "เมารถยนต์ไฟฟ้า" เวียนหัวคลื่นไส้ ทั้งที่ไม่เคยเมารถมาก่อน?
- "รู้เท่าทันจิตใจ" กับความเครียดจาก"การเสพข่าวมากเกินไป"
- โลกกำลังป่วยหนัก โรคจากสัตว์เสี่ยงระบาด นักวิจัยชี้ต้นเหตุคือเราเอง
- จีนเร่งไล่ตามสหรัฐฯ ในเทคโนโลยีชิปเชื่อมต่อสมองผู้ป่วย หวังเทียบชั้น Neuralink ของอีลอน มัสก์
- เบื่อวันจันทร์ ดันฮอร์โมนเครียดสูง เสี่ยงร่างกายเจ็บปวด
- นักวิจัยเผยกลไกร่างกายงูพบเซลล์ชนิดใหม่ช่วยในการย่อยกระดูกสมบูรณ์
- นักวิจัยพบดาวยูเรนัสมีอุณหภูมิที่อุ่นขึ้นเปิดทางสู่ภารกิจสำรวจดาวดวงใหม่
ที่มาข้อมูล : Jahanshad, N. et al. (2025). Brain ageing trajectories during the COVID-19 pandemic. Nature Communications.
ที่มารูปภาพ : Canva
