“โศกนาฏกรรมสู่การแตกแยก” วาทกรรมการเมือง ฉีกความสามัคคีอเมริกาได้อย่างไร ?​

ยามเกิดโศกนาฏกรรม การตอบสนองของแต่ละประเทศ สามารถเผยให้เราเห็นถึงมุมมองการเมือง และสังคมของประเทศนั้นได้ 

ที่ผ่านมา เมื่อประเทศเผชิญกับเรื่องน่าเศร้า ผู้คนต่างเห็นใจกัน ผนึกความเป็นหนึ่งเดียว ฝ่าฟันอุปสรรคไปด้วยกัน แต่เหตุการณ์ลอบสังหาร “ชาร์ลี เคิร์ก” สะท้อนให้เห็นถึงความเปราะบางในสังคม   

วาทกรรมทางการเมืองกำลังฉีกสังคมอเมริกา ให้ขาดความสามัคคีและความเห็นอกเห็นใจต่อกัน

การรับมือโศกนาฏกรรมของอเมริกาในอดีต

ก่อนที่อเมริกาจะเดินมาถึงจุดนี้ ในอดีต เมื่อสหรัฐฯ ต้องเผชิญกับเหตุโศกนาฏกรรมครั้งใหญ่ เช่น การก่อวินาศกรรม 9/11, เหตุกราดยิงโบสถ์ที่ชาร์ลสตัน เมื่อปี 2015 หรือแม้กระทั่งเหตุลอบสังหาร  แกบบี้ กิฟฟอร์ดส สส.พรรคเดโมแครต เมื่อปี 2011 

ผู้คนในสังคมมักจะไม่ตอบสนองต่อเหตุการณ์ดังกล่าว ด้วยการด่วนสรุปตัดสินใจ แปะป้ายว่าเป็นความผิดใครในทันที น้อยครั้งนัก ที่จะเอาเหตุผลทางการเมืองเข้ามาเกี่ยวข้อง ไม่มีการแบ่งขั้วทางการเมือง 

พวกเขาเลือกที่จะตอบสนองด้วยความสงบ, ความเห็นอกเห็นใจ, เน้นการเยียวยา และร่วมกันเป็นหนึ่งเดียว เพื่อผ่านพ้นเรื่องเลวร้ายเหล่านี้ไปด้วยกัน แม้ว่าช่วงนั้น พวกเขาจะต้องเผชิญกับกระแสความหวาดหวั่นจากคนบางกลุ่มก็ตาม 

ผู้นำมีส่วน ชี้นำสังคม

แต่ความสามัคคีเหล่านี้ จะไม่เกิดขึ้น ถ้าผู้นำของพวกเขาในช่วงเวลานั้น ไม่มีส่วน คอยช่วยชี้แนะแนวทางให้ประชาชน ไปในทิศทางนั้น 

ยกตัวอย่างเช่น หลังเกิดเหตุ 9/11 ไม่นาน ก็มีแนวโน้มปลุกกระแสความเกลียดชัง และหวาดกลัวชาวมุสลิม และอิหร่านทันที ผลสำรวจช่วงเวลานั้น แสดงให้เห็นว่า ชาวอเมริกันประมาณ 58% โทษผู้นำมุสลิมสายกลางว่า ไม่ทำอะไรมากกว่านี้ เพื่อต่อต้านการก่อการร้าย เกือบครึ่งหนึ่งสนับสนุนให้ชาวอาหรับพกบัตรประจำตัวพิเศษ สะท้อนให้ถึงความหวาดกลัวต่อศาสนาอิสลามในสังคมอเมริกาอย่างมาก 

แต่ 6 วันหลังจากการโจมตี จอร์จ ดับเบิ้ลยู บุช ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ณ ขณะนั้น ได้กล่าวสุนทรพจน์ เพื่อหยุดยั้งความเกลียดชังที่มีต่อชาวมุสลิม 

“อิสลามคือ ความสงบ...ใบหน้าแห่งความหวาดกลัว ไม่ใช่ศรัทธาที่แท้จริงของศาสนาอิสลาม” และการข่มขู่ชาวมุสลิมจะไม่เกิดขึ้นได้ในอเมริกา” บุช กล่าว 

ผลจากสุนทรพจน์ดังกล่าว ส่งผลให้ความเกลียดชังต่อมุสลิมลดลงอย่างชัดเจน ผลสำรวจสำนักข่าว ABC แสดงให้เห็นว่า ชาวอเมริกัน มีความสงสัยต่อชาวอาหรับลดลง จากเดิมคือ 43% หลังเกิดเหตุ 9/11 ไม่นาน เหลือเป็น 31% ในเดือนธันวาคม 

เช่นเดียวกันกับเหตุกราดยิงคนผิวดำ โบสถ์ทีชาร์ลสตัน บารัค โอบามา เลือกจะพูดถึงการให้อภัย และความสามัคคี แทนการเหยียดเชื้อชาติ และสร้างความเกลียดชัง เหตุการณ์นี้ นำไปสู่การถอดธงสมาพันธรัฐ สัญลักษณ์ของการเหยียดเชื้อชาติ ออกจากอาคารรัฐสภา