
เด็กน้อยในวันนั้น เติบโตเป็นผู้ใหญ่ในวันนี้ ที่มีความเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายและจิตใจ ส่วนสูงและน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ความคิดพัฒนาไปตามวัย แต่ดูเหมือนจะมีบางสิ่งที่ไม่เปลี่ยนไป นั่นก็คือแผลใจในวัยเด็กนั่นเอง
เคยมั้ย? เรื่องบางเรื่อง พฤติกรรมบางอย่าง หรือสิ่งที่เรากลัว มีที่มาจากเหตุการณ์ในวัยเด็ก เช่น เคยโดนครูดุตอนยกมือถามในห้องเรียน โตมาเลยกลายเป็นคนขี้กลัว ไม่กล้าออกความเห็น หรือเคยเจอคำโกหกจากผู้ใหญ่ เลยทำให้ไม่เชื่อใจใครง่าย ๆ (Trust Issues) ทำไมตอนเด็กถึงจำความเจ็บปวดเหล่านั้นได้ดี และทำไมพอโตขนาดนี้ ถึงยังลืมปมในวัยเด็กไม่ได้ วันนี้ “ปัณณรุจน์ ลิ้มสุวรรณ” นักจิตวิทยาคลินิก Me Center มีคำแนะนำมาฝาก
ซึ่งปัญหาส่วนใหญ่ที่ทำให้เกิดเป็นปมฝังใจ มีดังนี้
การถูกละเลย
การถูกตำหนิหรือลงโทษเกินเหตุ
การถูกทำร้ายด้วยคำพูดหรือการกระทำ
การถูกเปรียบเทียบหรือคาดหวังเกินไป
การไม่ได้รับความรักหรือความมั่นคงทางอารมณ์
สรุปข่าว
เด็กน้อยในวันนั้น เติบโตเป็นผู้ใหญ่ในวันนี้ ที่มีความเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกายและจิตใจ ส่วนสูงและน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น ความคิดพัฒนาไปตามวัย แต่ดูเหมือนจะมีบางสิ่งที่ไม่เปลี่ยนไป นั่นก็คือแผลใจในวัยเด็กนั่นเอง
เคยมั้ย? เรื่องบางเรื่อง พฤติกรรมบางอย่าง หรือสิ่งที่เรากลัว มีที่มาจากเหตุการณ์ในวัยเด็ก เช่น เคยโดนครูดุตอนยกมือถามในห้องเรียน โตมาเลยกลายเป็นคนขี้กลัว ไม่กล้าออกความเห็น หรือเคยเจอคำโกหกจากผู้ใหญ่ เลยทำให้ไม่เชื่อใจใครง่าย ๆ (Trust Issues) ทำไมตอนเด็กถึงจำความเจ็บปวดเหล่านั้นได้ดี และทำไมพอโตขนาดนี้ ถึงยังลืมปมในวัยเด็กไม่ได้ วันนี้ “ปัณณรุจน์ ลิ้มสุวรรณ” นักจิตวิทยาคลินิก Me Center มีคำแนะนำมาฝาก
ซึ่งปัญหาส่วนใหญ่ที่ทำให้เกิดเป็นปมฝังใจ มีดังนี้
การถูกละเลย
การถูกตำหนิหรือลงโทษเกินเหตุ
การถูกทำร้ายด้วยคำพูดหรือการกระทำ
การถูกเปรียบเทียบหรือคาดหวังเกินไป
การไม่ได้รับความรักหรือความมั่นคงทางอารมณ์
ทำไม “แผลใจ” วัยเด็กถึงลืมยาก?
1. สมองเด็กไวต่อการรับรู้ความรู้สึก
สมองของเด็กยังอยู่ในช่วงพัฒนา ทำให้ความรู้สึกเจ็บปวดฝังแน่นในสมองส่วนที่ควบคุมอารมณ์
เช่น อะมิกดะลา (amygdala) ซึ่งเกี่ยวข้องกับความกลัวและความจำด้านอารมณ์
2. ประสบการณ์ในช่วงแรก ๆ ของชีวิต
ประสบการณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงแรกในชีวิตจะถูกจดจำได้ง่าย เพราะสมองเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ โดยไม่มีตัวกรอง โดยเฉพาะเมื่อเป็นประสบการณ์ที่ความต้องการทางจิตใจในวัยเด็กไม่ได้รับการตอบสนองอย่างเหมาะสม
วิธีสังเกตและจัดการกับปมฝังใจในอดีต
1. สังเกตพฤติกรรมซ้ำ ๆ
หากคุณหลีกเลี่ยงสถานการณ์บางอย่างหรือรู้สึกไม่ปลอดภัย ทั้งที่ไม่มีเหตุผลชัดเจน อาจเป็นสัญญาณเตือนจากเหตุการณ์ในอดีตที่ส่งผลต่อตัวเราในปัจจุบัน
2. รับรู้และยอมรับปมในใจ
ไม่โทษตัวเองหรือพยายามลืม การยอมรับว่า "สิ่งนั้นเคยเกิดขึ้น และมันกระทบใจเรา" คือก้าวแรกของการเยียวยา
3. การขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ
นักจิตวิทยาคลินิก สามารถช่วยวิเคราะห์และคลายปมในใจผ่านกระบวนการจิตบำบัดได้
คำแนะนำสำหรับผู้ปกครอง
ทำอย่างไรถ้าลูกไปเจอเหตุการณ์ไม่ดี แล้วกลายเป็นปมในใจ?
1. รับฟังอย่างไม่ตัดสิน
ไม่ด่วนตำหนิหรือแก้ปัญหาแทน การฟังอย่างไม่ตัดสินใจจะทำให้ลูกรู้ว่าความรู้สึกของเขาสำคัญ
2. สร้างพื้นที่ปลอดภัยให้ลูก
ทำให้ลูกรู้สึกว่าเขาสามารถพูดความในใจได้โดยไม่ต้องกลัวว่าจะถูกตำหนิ
3. ให้ความรักอย่างมั่นคงและสม่ำเสมอ
เด็กที่ได้รับความรักอย่างมั่นคงจะมีภูมิคุ้มกันทางใจที่ดี หากต้องเผชิญเหตุการณ์เลวร้าย
แม้เวลาจะผ่านไปนานแค่ไหน แต่ "แผลใจในวัยเด็ก" อาจยังไม่หาย หากไม่ถูกมองเห็นและเยียวยาอย่างถูกวิธี การเข้าใจตนเองและกล้าเผชิญหน้ากับอดีตอย่างอ่อนโยน จะช่วยให้เราปลดปล่อยตัวเองจากความรู้สึกที่เจ็บปวดได้
หากยังรู้สึกไม่สบายใจ ต้องการปรึกษาเรื่องสุขภาพใจเด็ก ๆ และวัยรุ่น สามารถทำนัดปรึกษาจิตแพทย์เด็ก
ได้ที่ Me Center แผนกเด็กและวัยรุ่น (Children & Teens) ทั้ง 3 สาขา ตามความสะดวก
Holistic Medical Clinic อาคาร253 อโศก ชั้น 20
โรงพยาบาล อินทรารัตน์ รามอินทรา กม. 9 ชั้น 8
เติมสุขคลินิก สาขาพัฒนาการ61
สนใจปรึกษาจิตแพทย์ และนักจิตวิทยาคลินิก ติดต่อทำนัดหมายได้ที่
Line Official: @mecenter (https://lin.ee/mCheDsu)
Me Center คริสตัล ดีไซน์ เซนเตอร์ (CDC) ชั้น 2
โทร 085-355-2255
Me Center ศูนย์สมองและสุขภาพจิต ชั้น 8 โรงพยาบาลอินทรารัตน์
โทร 02-481-5555 ต่อ 8300
ที่มาข้อมูล : ปัณณรุจน์ ลิ้มสุวรรณ นักจิตวิทยาคลินิก Me Center
ที่มารูปภาพ : Envato