ทำไมความเงียบถึงเสียงดังที่สุดในใจเรา?
โดยทั่วไป เสียงดังมักรบกวนประสาทของเรา แต่ในบางครั้ง ความเงียบ ก็สามารถรบกวนใจได้เช่นกัน และอาจจะมากกว่าการได้ยินเสียงดังด้วยซ้ำ นั่นเป็นเพราะ
สมองของเราทุกคนมีระบบที่เรียกว่า Default Mode Network (DMN) ซึ่งจะทำงานเมื่อไม่ได้รับสิ่งเร้าภายนอก เช่น โทรศัพท์ เพลง หรือบทสนทนา ซึ่งเป็นช่วงที่เราจะเริ่มได้ยิน “เสียงของตัวเอง” ทั้งเสียงของความคิด ความรู้สึก และความทรงจำที่ถูกเก็บไว้ด้านใน
ในชีวิตประจำวันที่มีเสียงและสิ่งเร้าต่างๆ ความเงียบทำหน้าที่เป็นเหมือนแสงสว่างในห้องมืด มันส่องให้เราเห็นสิ่งที่เราอาจหลีกเลี่ยงมาตลอด เช่น ความเศร้า ความกลัว หรือความรู้สึกผิด ตรงกันข้ามการศึกษาพบว่า เมื่อเราอยู่ในสภาวะแวดล้อมที่เงียบ สมองจะเพิ่มการเชื่อมโยงระหว่างสมองส่วนหน้า (Prefrontal Cortex) กับสมองส่วนลิมบิก (emotional brain) ซึ่งเป็นที่มาของความคิดที่ซับซ้อน และบางครั้งก็พาเรากลับไปยังเรื่องในอดีตอย่างไม่ตั้งใจ
สรุปข่าว
ใครบ้างที่ควรระวังภาวะความเงียบที่รบกวนจิตใจ
- คนที่เคยมีประสบการณ์สูญเสีย ความเศร้า หรือความเจ็บปวดทางใจแบบเฉียบพลัน (Trauma)
- ผู้ที่มีแนวโน้มคิดวกวน/คร่ำครวญกับอดีต (Overthinking / Rumination) โดยเฉพาะในเวลากลางคืนหรือก่อนนอน
- ผู้ที่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ต้องเผชิญความโดดเดี่ยวเป็นเวลานาน เช่น ผู้สูงวัยที่อยู่ลำพัง หรือคนทำงานไกลบ้าน
- ผู้ที่มีอาการของโรควิตกกังวลหรือซึมเศร้า
จะดูแลตัวเองอย่างไร เมื่อความเงียบกลายเป็นเสียงรบกวน
- สังเกตใจตัวเองโดยไม่ตัดสิน: ถ้าเริ่มรู้สึกไม่สบายใจในความเงียบ ลองถามตัวเองว่า “ใจเรากำลังพูดอะไรอยู่?”
- ใช้เสียงธรรมชาติแทนความเงียบสนิท: งานวิจัยพบว่าเสียงฝน เสียงคลื่น เสียงลมหายใจ สามารถช่วยลดความตึงเครียดของระบบประสาทและทำให้สมองเข้าสู่ภาวะสมดุลได้
- เขียนความคิดที่วนอยู่ในใจ: การเขียนช่วยระบาย และลดแรงดันของความคิดที่วนซ้ำ
- ค่อยๆ สร้างพื้นที่ปลอดภัยในใจตนเอง เช่น จัดมุมสงบในบ้านสำหรับนั่งนิ่งๆ โดยไม่กดดันตัวเองว่าจะต้องสงบในทันที
- ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญเมื่อเสียงในใจรบกวนชีวิตประจำวัน: เช่น รบกวนการนอน การทำงาน หรือทำให้ไม่อยากติดต่อกับใครเลย
